(استاد اصغر طاهرزاده)

سپس آدم سؤال كرد: آيا اينان - يعني فاطمه و علي و حسنين(ع) - قبل از من خلق شده‌اند؟ عرض كرد: اينان چهارهزار سال قبل از آفرينش تو، در فشردة علم الهي موجود بوده‌اند. همچنان‌كه عرض شد، تقدّم در عالم غيب، تقدّم بالشَّرف است و اين حكايت از مرتبة وجوديِ برتر آن حضرت دارد، مثل نوري كه از چراغ صادر مي‌شود، آن نوري كه اوّل از چراغ صادر مي‌شود، شدّت نورانيتش نسبت به نورهايي كه در مراتب بعدي قرار دارند بيشتر است، لذا اين روايت خبر از تعالي مرتبه وجودي آن حضرت مي‌دهد، آن هم مراتبي بسيار عالي كه تعبير چهارهزار سال از آن شده است و مشخص شد به همان اندازه كه درجة وجودي آن‌ها بالاتر است و تجرّد آن‌ها بيشتر است، احاطه و تأثير آن‌ها بر عالم مادونِ خود بيشتر است و حاكي از ولايت كامل تكويني آن‌ها نسبت به عالم مادون خود است.
فرمود: در غامض علم الهي موجود بوده‌اند، يعني در مرتبة وحدتي از علم خدا كه هنوز صورت كثرت نيافته، موجود بوده‌اند و اين از عجيب‌ترين مسائل معارف الهي است و فرصت مفصّلي نياز دارد كه بدان پرداخته شود و روشن شود هر چه موجود متعالي‌تر باشد، جنبة كثرت در او ضعيف و جنبة وحدت شديدتر مي‌شود و لذا جمالِ يك شخص مثل فاطمه(س) به صورت تاج و گوشواره جمع مي‌شود و اين تازه ظهور او در غامض علم الهي است، در مرتبة اصليِ آن مقام، وحدت بيشتري مطرح است به طوري كه ذوات مقدس معصومين(ع) و هر كدام خود را در آينة ديگري مي‌يابند، در آن مقام؛ همه يك حقيقت‌اند، در عين اين كه هر كدام، خودشان‌اند.