(استاد اصغر طاهرزاده)

حضرت رسول‌اكرم(ص) مقام فاطمه(س) را به‌ عنوان يك نمونه مطرح مي‌فرمايند تا اوّلاً؛ بشريت متوجة حضرت زهرا(س) باشد و بفهمد او حامل چه حقايقي است، ثانياً؛ فكر و فرهنگي را براي بشريت معرفي كنند كه بشر بفهمد هستند انسان‌هايي كه وجودشان فوق وجود جسماني‌شان است. آري؛ به گفتة ملاصدرا«رحمة‌الله‌عليه» «النَّفْسُ جِسْمانِيَّة ‌ُالْحُدُوث وَ رُوحانِيَّةُ‌ الْبَقاء»؛ (براي روشن شدن اين موضوع به بحث حركت جوهري رجوع فرماييد.) يعني نفسِ هر انساني از طريق حدوث بدن و در بستر بدنِ او حادث مي‌شود و انسان‌ها قبل از بدن خود داراي يك شخصيت خاص و متعيّني نبوده‌‌اند، (البته در علم خدا معلوم است كه هر انساني پس از خلقت چگونه خواهد بود) ولي در مورد اهل‌البيت(ع) قضيه فرق مي‌كند و آن‌ها علاوه بر نفسي كه مثل ساير انسان‌ها «جِسْمانِيَّة‌ُ الْحُدُوث وَ رُوحانِيَّةُ‌ الْبَقاء» است يك مقام تمثّل نوري نيز دارند. چنانچه در حديث داريم كه «خَلَقَ‌ اللهُ مَحَمَّداً وَ عِتْرَتَهُ اَشْباحُ نُورٍ بَيْنَ يَدَيِ‌الله»، قُلْتُ: وَ مَا الْاَشْباحُ؟ قالَ: «ظِلُّ النُّور، اَبْدانٌ نُورانِيَّة، بَلْ اَرْواحٌ»؛(«مجمع‌البحرين»، ماده شبح.) يعني خداوند محمّد و عترتش را به صورت شبح‌هاي نوراني در برابرش خلق كرد. راوي مي‌گويد: عرض كردم: اشباح چيست؟ حضرت فرمود: ساية نور، بدن‌هاي نوراني، بلكه ارواحِ نوراني هستند. پس طبق اين روايت شخص رسول خدا(ص) و عترت پاك آن حضرت همگي داراي حقيقت نوري بوده‌اند و حضرت شرح مي‌فرمايد كه آن اشباح نوري، سايه‌هاي نوري بودند، به معني بدن‌هاي نوراني، بدن‌هايي كه به يك اعتبار روح‌اند، چون در آن مقامْ جسم‌ها، جسم‌هايي است از جنس روح، نه جسم‌هايي از جنس ماده و جرم، بلكه سايه‌هايي كه نمايش جلوة اسماء الهي‌اند. مگر مي‌شود پيامبر و عترت مطهرش(ع) قبل از خلقت عالم در حقيقت غيبيه نباشند و باز بتوانند بر عالم تصرف كنند؟ چراكه هدف غايي بايد ابتدا در عالم غيب باشد تا عالم خلقت در عالم عين، به سوي آن حقيقت در عالم غيب سير كند، چون غايت مفقود، محال است،(براي بررسي بيشتر اين موضوع مي‌توانيد به بحث امام زمان(ع) قلب عالم هستي در كتاب مباني معرفتي مهدويت رجوع فرماييد.) پس در واقع رسول خدا(ص)از يك قاعده اساسي كه در عالم، تحقّق دارد خبر مي‌دهند كه جاي بحث آن اين‌جا نيست و فقط در حدّ گذرا عرض خواهم كرد.